01.09.2022
Blank sailing – czym jest i co powoduje?
Dlaczego czasem trudno zagwarantować konkretny termin dostarczenia przesyłki? Czym jest blank sailing i w jakich sytuacjach się zdarza?
Usługa spedycji morskiej bazuje na ściśle ustalonym harmonogramie, stałej liście portów i określonych terminach przyjścia do każdego z nich. W rozkładach rejsów – obok listy konkretnych statków i portów zawinięcia – podaje się szacowane daty wypłynięcia statku (ETD – Estimated Time of Departure) oraz szacowany termin wejścia statku do portu (ETA – Estimated Time of Arrival).
Zdarza się jednak, że jakiś port „wypada” ze standardowego rozkładu. Mówimy wówczas o tzw. blank sailing. O anulowaniu zawinięcia statku do konkretnego portu decyduje armator/operator. Może się zdarzyć, że port, którego dotyczy blank sailing zostanie pozbawiony możliwości załadunku i rozładunku statku przez tydzień, dwa, a nawet miesiąc lub dłużej.
Jest to oczywiście niekomfortowa sytuacja i dla firm spedycyjnych, i dla ich klientów, którym zależy na określonych terminach dostawy przesyłek. W takich sytuacjach sprawnie działający i doświadczony spedytor – tam, gdzie tylko jest to możliwe – poszukuje alternatywnych rozwiązań transportowych (np. kolejowych czy lotniczych). Jest to możliwe jednak tylko w sytuacji, gdy armator z odpowiednim wyprzedzeniem informuje o wyłączeniach w harmonogramie.
Niestety, nie zawsze jest to możliwe, bo przyczyną blank sailingu mogą być zdarzenia trudne lub niemożliwe do przewidzenia. Mogą to być na przykład opóźnienia na trasie spowodowane ekstremalnie niekorzystnymi warunkami pogodowymi, strajk w którymś z portów na trasie czy w końcu awaria na statku. Armatorzy zwykle nie podają konkretnych przyczyn blank sailingu – często firmy spedycyjne otrzymują tylko ogólną informację, np. że powodem są „kongestie w głównych portach chińskich”.
Jak wiadomo, pokonanie konkretnej trasy zabiera określoną liczbę dni. Każdy port ma z kolei określoną liczbę dni na operacje rozładunku i załadunku. Harmonogram może być zrealizowany tylko wtedy, gdy statek jest w określonym miejscu w ustalonym czasie, zgodnie z planem. Jeśli dojdzie do znacznych opóźnień, aby zachować ciągłość harmonogramu, niektóre porty na trasie mogą zostać pominięte.
Zdarzają się też sytuacje, w których anulowanie jakiegoś portu na trasie jest działaniem celowym i armatorzy wykorzystują blank sailing ze względów ekonomicznych. Ma to na celu zmniejszenie przepustowości na niektórych liniach, np. w przypadku, gdy spada popyt.
Niezmiennie niezwykle istotnym elementem sprawnej obsługi spedycyjnej pozostaje dostęp do informacji o zmianach w rozkładach. Im szybciej trafią one od armatora do spedytora, tym łatwiej będzie mógł przygotować dla klienta alternatywne rozwiązanie lub – gdy takie jest niemożliwe – uprzedzić, by z kolei klient mógł przygotować się na zmianę, która przecież i dla jego działalności niesie określone konsekwencje.